NA GLOBSTATE 2022 O WYZWANIACH DLA BEZPIECZEŃSTWA WSCHODNIEJ FLANKI NATO
W ramach drugiego dnia konferencji GlobState 2022, 29 listopada br., moderatorzy sesji 2A: płk dr Robert Reczkowski z Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych, dr Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz dr Jacek Raubo z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu i Defence24 zaprosili naukowców i ekspertów do wzięcia udziału w dyskusji nt. wyzwań dla bezpieczeństwa wschodniej flanki NATO, które mogą zaistnieć w geopolityce, ekonomii, energetyce i społeczeństwie, wpływając na architekturę bezpieczeństwa naszego regionu.
Sesja 2A miała charakter debaty, w której udział wzięli znamienici eksperci w dziedzinie analiz środowiska bezpieczeństwa: gen. broni w st. spocz. dr Marek Tomaszycki z Akademii Wojsk Lądowych we Wrocławiu, gen. dyw. w st. spocz. prof. dr hab. Bolesław Balcerowicz z Uniwersytetu Warszawskiego, gen. bryg. dr hab. inż. Mariusz Fryc z Biura Bezpieczeństwa Narodowego, dr Witold Repetowicz z Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie, a także dr Paweł Wróblewski z Uniwersytetu Wrocławskiego.
W pierwszej części debaty eksperci podjęli się identyfikacji wyzwań i zagrożeń, które dotknęły w sposób zasadniczy kraje wschodniej flanki NATO. W ich ocenie, w perspektywie najbliższych lat, możliwe jest radykalizowanie się społeczeństw, a także wzrost jego segmentacji i podziałów. Kluczowe staje się więc obserwowanie chociażby wszelkiej aktywności dezinformacyjnej czy symptomów polaryzacji społeczeństwa polskiego, szczególnie wokół kwestii podejścia do wsparcia uchodźców z Ukrainy. Doktor Repetowicz wskazał, że podziały są wprawdzie istotą demokracji, ale zagrożenie stanowi skrajność polaryzacji, a Rosja będzie grała na ich pogłębienie. Jednakże narracja prowadzona przez Federację Rosyjską nie jest spójna, a przez to nie ma tak dużej siły oddziaływania jak w latach poprzednich. Natomiast prof. Balcerowicz zwrócił uwagę na podziały w polityce Zachodu wobec Rosji, które określił jako naturalne, lecz w jego opinii taki brak zgodności niesie jednak ze sobą pewne niebezpieczeństwa.
Gen. bryg. Fryc podkreślił, że Polska, a także jej społeczeństwo, są odporne na całe spektrum zagrożeń. Pokazały to kryzysy na granicy z Białorusią, a także te związane z inwazją rosyjską na Ukrainę. Z kolei dr Wróblewski ocenił, że w kontekście odporności korzystna jest sytuacja, w której aktywne społeczeństwo uczestniczy w ponoszeniu odpowiedzialności za utrzymanie bezpieczeństwa państwa.
W drugiej części debaty odniesiono się do wyzwań w sferze bezpieczeństwa państwa. Zwrócono uwagę na utrzymanie kontroli nad narzędziami, jakie otrzymują władze państwowe do walki z zagrożeniami poniżej progu wojny. Potrzebne jest jednak osiągniecie konsensusu pod względem kierunków rozwoju sił zbrojnych. Niezbędne jest też przygotowywane wariantów postępowania w zależności od rozwoju sytuacji w Ukrainie, gdzie możliwy jest każdy scenariusz.
Ostatnim wątkiem debatybyła ocena wyzwań na arenie międzynarodowej. Eksperci ocenili, że konieczne jest podejmowanie działań ze strony Polski na rzecz utrzymania spójności NATO, a także większego zaangażowania Sojuszu w rejonie Europy Środkowej i Wschodniej. Sojusznicze podejście do oceny zagrożeń w układzie „360 stopni” jest właściwym kierunkiem prowadzenia wspólnej polityki bezpieczeństwa. Dlatego też podkreśla się nie tylko potrzebę wzmocnienia i utrzymania obecności sojuszniczej w regionie Polski, ale także zrozumienia potrzeb strategicznych w innych regionach, m.in. Morza Czarnego, Morza Śródziemnego i Arktyki.
W opinii ekspertów nieodzowne będzie również podtrzymywanie zdolności SZ RP do efektywnej kooperacji sojuszniczej z USA, a także z europejskimi sojusznikami. Generał Tomaszycki podkreślił rolę wiarygodności Rzeczypospolitej w wypełnianiu zobowiązań sojuszniczych. Ponadto wskazał na potrzebę przedstawiania polskiego stanowiska na forum Sojuszu, z jednoczesnym wypełnianiem uzgodnionych zobowiązań.
